Μυρτάλη ΑΧΕΙΜΑΣΤΟΥ-ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, Αμφιπρόσωπη εικόνα του βυζαντινού μουσείου Αθηνών. Ποίημα αριστοκρατικής ζωγραφικής των Παλαιολόγων., , 37|2016, 107-124


Η αμφιπρόσωπη εικόνα της Θεοτόκου και της Σταύρωσης, του Βυζαντινού Μουσείου Αθηνών, καταλέγεται στα σπουδαία δημιουργήματα της παλαιολόγειας ζωγραφικής. Η Παναγία στην κύρια όψη ανήκει σε σπανιότερη παραλλαγή του τύπου της Οδηγήτριας. Η Σταύρωση, έργο του ίδιου ζωγράφου και εξίσου ιδιαίτερη για την εκλεκτική ερμηνεία της, συγκεντρώνει σημαντικά τυπολογικά χαρακτηριστικά. Αυτά αφορούν κυρίως στη λεπταίσθητη μορφή της Παναγίας, στο τοπιογραφικό περιβάλλον, με τη μοναδική απεικόνιση της πόλης Ιερουσαλήμ στη σκηνή, και στις σπάνιες λαμπερές ακτίνες στο φωτοστέφανο του Εσταυρωμένου, που παραπέμπουν στον εξυμνούμενο «ἥλιο τῆς δικαιοσύνης» Χριστό. Τα ακριβά και άριστα επεξεργασμένα χρώματα, η σύνθεση, τα εικονογραφικά και τα τεχνοτροπικά στοιχεία των δύο παραστάσεων οδηγούν στην άποψη ότι η εικόνα θα πρέπει να δημιουργήθηκε από σπουδαίο ζωγράφο της Κωνσταντινούπολης, ίσως όχι πολύ αργότερα από τη δεύτερη δεκαετία του 14ου αιώνα.

Ακολουθήστε το ΕΚΤ: