Χαρά ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, Η Αχειροποίητος-Φανερωμένη των πρώτων Παλαιολόγων, , 24|2003, 89-100

Η επωνυμία Αχειροποίητος σε παράσταση της Παναγίας όρθιας βρεφοκρατούσας που απαντά σε μολυβδόβουλλο κρατικού αξιωματούχου του τέλους του 13ου αιώνα, συνιστά το σημείο εκκίνησης για τη διερεύνηση της εισαγωγής της λατρείας της. Τα εικαστικά παράλληλα της Αχειροποιήτου σχετίζουν την επωνυμία της Παναγίας με την πόλη της Θεσσαλονίκης. Προς επίρρωση της άποψης αυτής λειτουργεί η καταγωγή του κατόχου της μολύβδινης βούλλας και η σχέση του αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου με τη Θεσσαλονίκη και τον προστάτη άγιο της. Από την ιστορική διερεύνηση και την αξιολόγηση των αρχαιολογικών ενδείξεων τεκμαίρεται ότι ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος ήταν υπεύθυνος για την εισαγωγή της λατρείας της Αχειροποιήτου στην Κωνσταντινούπολη απ’όπου και εξακτινώθηκε.