Kωνσταντίνος Ράντης, Η συμφιλίωση με τη φύση στον Herbert Marcuse και η κριτική του Martin Seel, Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 139|2013, 129-154

Η προϊούσα περιβαλλοντική καταστροφή του πλανήτη μας και η εν γένει κυριαρχική στάση του ανθρώπου απέναντι στη φύση, εξωτερική και εσωτερική, επανέφερε επιτακτικά στο επίκεντρο της φιλοσοφικής κριτικής τη σχέση τους, στην οποία αναφέρθηκε εκτενώς ο Herbert Marcuse στο έργο του Konterrevolution und Revolte (Αντεπανάσταση και εξέγερση) (1972). Εκεί ανέπτυξε την ιδέα συμφιλίωσης ανθρώπου και φύσεως, αποδεχόμενος αφενός την ετερότητα της φύσεως ως το όριο του πνεύματος και αναγνωρίζοντάς την αφετέρου ως υποκείμενο χωρίς τελεολογία. Ο Martin Seel αφορμώμενος από μια αισθητική θεώρηση της φύσεως χαρακτηρίζει αυτήντην ιδέα του Marcuse περί συμφιλίωσης ανθρώπου και φύσεως ως ένα παλινδρομικό ιδεώδες συμφιλίωσης, η οποία παραγνωρίζει τη συστατική διαφορά τους. Στη θέση της διαλεκτικής Λόγου και φύσεως, η οποία στοχεύει στη συμφιλίωση κοινωνίας και φύσεως (Marcuse), εμφανίζεται μια αισθητική ορθολογικότητα που αναγνωρίζει και διατηρεί την αντίθεση κουλτούρας και φύσεως (Seel).