Σμαρώ Τάση, Η «ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ» ΤΟΥ MICHEL FOUCAULT ΚΑΙ Η ΑΥΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΕΞΕΛΙΣΣΟΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ NIKLAS LUHMANN, Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 142|2014, 101-121

Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί η έννοια της πειθαρχικής κοινωνίας όπως αυτή απαντάται στο φουκωϊκό έργο. Κύριος στόχος είναι η προσέγγιση της πειθαρχικής κοινωνίας με βάση τις συγκεκριμένες διαλέξεις του Foucault**. Ο τελευταίος θέτει ως αφετηρία της έρευνάς του τη μέθοδο ανεύρεσης της αλήθειας (enquête), όπως ο ίδιος την εντοπίζει και κατανοεί στο έργο του Σοφοκλή Οιδίπους Τύραννος. Αυτή η αρχαϊκή μέθοδος αποτελεί κατά τον Foucault τη βάση για την εξέλιξη της παρατήρησης (examen), που αποδεικνύεται στην πορεία ως η βασική μέθοδος εξερεύνησης των πραγματικών περιστατικών στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας. Ο Foucault καταλήγει στη συνέχεια στην επιτήρηση που, κατά την γνώμη του, αποτελεί το θεμέλιο για την πειθαρχική κοινωνία. Η αναφορά στη θεωρία του Luhmann αναδεικνύει τελικά την εγκυρότητα της φουκωικής θεωρίας.