Μύρων Αχείμαστος, Μορφές νοηματοδότησης του κοινωνικού πράττειν: ιδεολογία, κουλτούρα, φαντασία, Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 95|1998, 3-52

Η ανάλυσή μου επικεντρώνεται στο κλασικό για την κοινωνική θεωρία πρόβλημα της σχέσης νοήματος και κοινωνικού πράττειν. Επιχειρώ να τεκμηριώσω τη θέση ότι η επίλυση του προβλήματος αυτού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποσαφήνιση των εννοιών της φαντασίας, της κουλτούρας και της ιδεολογίας. Στην αποσαφήνιση αυτή μπορεί να συμβάλει μια διαφορετικού τύπου ανάλυση των συναφών αναλύσεων του Ντυρκέμ, του Βέμπερ και τον Μαρξ. Ειδικότερα επισημαίνω ότι η μαρξική θεωρία προτείνει έναν ορισμό της ιδεολογίας ως νομιμοποίησης των σχέσεων κυριαρχίας, ο οποίος επιτρέπει στην κοινωνική θεωρία να αποφύγει τον εγκλωβισμό της στο πρόβλημα της κριτηριολογικής διαφοροποίησης της επιστήμης από την ιδεολογία, παρέχοντάς της έτσι τη δυνατότητα να εξετάσει την ιδεολογία μέσα στα ευρύτερα συμφραζόμενα της κουλτούρας. Η έννοια της κουλτούρας νοείται εν προκειμένω με βάση τη σχετική βεμπεριανή προσέγγιση- ωστόσο, θεωρώ, σε αντίθεση προς τον Βέμπερ, ότι η κουλτούρα δεν συνιστά έννοια βάσης εφ ’ όσον η θεωρητική της εγκυρότητα αντλείται σε τελική ανάλυση από την εκάστοτε κυρίαρχη κοινωνική διαίρεση. Τέλος, διατυπώνω την άποψη ότι η δημιουργία νέων μορφών κοινωνικής δράσης δεν μπορεί να κατανοηθεί αν δεν προσφύγουμε σε μια κοινωνικά προσδιορισμένη έννοια της φαντασίας.