Γιώργος Κ. Σιάρδος, Παράγοντες που επηρεάζουν την εφαρμογή γεωργικών βελτιώσεων: μελέτη στην πεδιάδα Θεσσαλονίκης, Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 78|1990, 66-90
Ο γενικός αντικειμενικός σκοπός της έρευνας αυτής ήταν να ελέγξει τη συμπεριφορά των γεωργών στην εφαρμογή γεωργικών βελτιώσεων, λαμβάνοντας υπόψη τη συνδυαστική επίδραση μεγάλου αριθμού χαρακτηριστικών. Διμερείς συγκρίσεις μεταξύ των χαρακτηριστικών και του βαθμού εφαρμογής γεωργικών βελτιώσεων έδειξαν ότι 14 από 23 συσχετίσεις ήταν στατιστικά σημαντικές σε επίπεδο σημαντικότητας α=0,05. Συγκεκριμένα, το μέγεθος, η παραγωγική δραστηριότητα, η εκμηχάνιση και η ακαθάριστη πρόσοδος της γεωργικής εκμετάλλευσης, οι άτυπες επαφές του γεωργού στο κοινωνικό του περιβάλλον, η ηγετική του ικανότητα, η κοινωνική του ενσωμάτωση, οι επαφές του με πηγές γεωργικής πληροφόρησης, η αυτοαντίληψη του, ο εξοπλισμός και οι ανέσεις της κατοικίας, η παραδοσιακότητα και μοιρολατρία του και η ικανοποίησή του από τη γεωργική εκμετάλλευση βρέθηκαν να συσχετίζονται με το βαθμό εφαρμογής γεωργικών βελτιώσεων. Αντίθετα, μη σημαντική υπήρξε η συμβολή της ηλικίας του γεωργού, της μόρφωσης, της απασχόλησης, των προσδοκιών και φιλοδοξιών του, της συμμετοχής του σε συλλόγους και οργανώσεις και του μεγέθους της οικογένειάς του. Δεδομένου ότι περισσότερο από το μισό του αριθμού των χαρακτηριστικών αλληλοσυσχετίζονται σημαντικά, η ενδεχόμενη συνδυαστική επίδρασή τους στο βαθμό εφαρμογής των γεωργικών βελτιώσεων διερευνήθηκε διαμέσου της μαθητικο-στατιστικής τεχνικής της παραγοντικής ανάλυσης. Η ανάλυση αυτή, ύστερα από πλάγια περιστροφή των παραγόντων, αποκάλυψε έξι ομάδες-δέσμες χαρακτηριστικών: την κοινωνική δραστηριότητα του γεωργού-αρχηγού της γεωργικής εκμετάλλευσης, το επίπεδο λειτουργίας της γεωργικής εκμετάλλευσης, την παραδοσιακότητα-μοιρολατρία του γεωργού, την ηλικία-μόρφωσή του, την ικανοποίησή του από το γεωργικό επάγγελμα και τον τύπο της εμπορευματικής γεωργικής εκμετάλλευσης. Οι αρνητικές επιδράσεις στην εφαρμογή γεωργικών βελτιώσεων της παραδοσιακότητας-μοιρολατρίας και οι θετικές της ικανοποίησης του γεωργού από το γεωργικό επάγγελμα υποδηλώνουν τη σημαντικότητα των δύο αυτών παραγόντων στην εξήγηση της συμπεριφοράς αυτής. Οι αλληλο-συσχετίσεις μεταξύ των παραγόντων της κοινωνικής δραστηριότητας, της ικανοποίησης από το γεωργικό επάγγελμα και του επιπέδου λειτουργίας της γεωργικής εκμετάλλευσης, καταλήγουν στην άσκηση έμμεσων επιρροών στο βαθμό εφαρμογής βελτιώσεων, υποστηρίζοντας έτσι το επιχείρημα ότι σε οποιαδήποτε σχετική έρευνα, είναι απόλυτα αναγκαίο να λαμβάνεται υπόψη το συνδυαστικό αποτέλεσμα των χαρακτηριστικών των γεωργών. Τέλος, οι παράγοντες ηλικία-μόρφωση του γεωργού και εμπορευματική εκμετάλλευση δεν φαίνεται να ασκούν οποιεσδήποτε επιρροές στην εφαρμογή των γεωργικών βελτιώσεων που μελετήθηκαν. Η παρούσα έρευνα σίγουρα δεν έχει εξαντλήσει το θέμα. Ωστόσο, επισήμανε την ύπαρξη αλληλοσυσχετίσεων των χαρακτηριστικών των γεωργών και συνεπώς τη συνδυαστική δράση τους η οποία επηρεάζει τις αποφάσεις των γεωργών να εφαρμόζουν τη γεωργική τεχνολογία.
