Δέσποινα Σακκά, Η ΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΡΟΛΩΝ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ, Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 111|2003, 39-65

Η παρούσα μελέτη έχει στόχο να διερευνήσει την επίδραση της μετανάστευσης-παλιννόστησης και της διπλής αλλαγής πολιτισμικού περιβάλλοντος, που συνεπάγεται η μετακίνηση ανάμεσα σε δύο χώρες, στους ρόλους του άνδρα και της γυναίκας μέσα στην οικογένεια. Με τον όρο «αλλαγή» στους ρόλους των δύο φύλων εννοείται ο βαθμός διαφοροποίησης των παλιννοστούντων από τους μη μετανάστες. Πεδίο έρευνας αποτέλεσαν τα χωριά του νομού Δράμας. Στη μελέτη συμμετείχαν πέντε ομάδες παλιννοστούντων ανδρών και γυναικών από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, με ένα έως πέντε χρόνια παραμονής στην Ελλάδα, και μία ομάδα ατόμων που δε μετανάστευσαν ποτέ (ομάδα ελέγχου). Παράγοντες που εξετάζονται είναι η κατανομή του εργασιακού ρόλου ανάμεσα στους δύο συζύγους, ο βαθμός συμμετοχής των συζύγων στην κατανομή υπευθυνοτήτων που αφορούν τη φροντίδα του σπιτιού και των παιδιών καθώς και ο βαθμός συμφωνίας των συμμετεχόντων με τις στάσεις για τους ρόλους των δύο φύλων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα παρατηρούνται τα εξής: (α) «αλλαγή» στη συμπεριφορά των παλιννοστούντων δεδομένου ότι αυτοί διαφοροποιούνται σε πολλές περιπτώσεις από τους μη μετανάστες, (β) η έλλειψη διαφορών ανάμεσα στους παλιννοστούντες και τους μη μετανάστες σε ό,τι αφορά τις στάσεις για τους ρόλους των δύο φύλων αποτελεί ένδειξη ότι οι στάσεις δεν επηρεάζονται όσο η συμπεριφορά από την αλλαγή του πολιτισμικού περιβάλλοντος, (γ) στάσεις και συμπεριφορά επηρεάζονται και εξελίσσονται διαφορετικά κατά τη διάρκεια προσαρμογής του ατόμου.