Marianthi Liapi, Το παιχνίδι ως καταλύτης στη διαδικασία προσαρμογής των αστροναυτών στις ακραίες συνθήκες διαβίωσης μιας διαστημικής αποστολής, Διάλογοι! Θεωρία και πράξη στις επιστήμες αγωγής και εκπαίδευσης, 1|2015, 85-103


Η εξερεύνηση του διαστήματος είναι μια ιδιαίτερη, συναρπαστική περιπέτεια. Ακόμη πιο ιδιαίτερη, όμως, είναι η συνακόλουθη δραστηριότητα της επιστημονικής κοινότητας που επανεξετάζει σε νέες συνθήκες ό,τι θεωρούσε μέχρι σήμερα δεδομένο για την ανθρώπινη φύση. Ο αρχικός σχεδιασμός κάθε επανδρωμένης διαστημικής αποστολής δίνει προτεραιότητα στην ασφάλεια του πληρώματος, εκπαιδεύοντας τους αστροναύτες-ήρωες της περιπέτειας αυτής να επιβιώνουν απομονωμένοι σε περιβάλλον μικροβαρύτητας. Στο αληθινό πεδίο δράσης τους, όμως, οι αστροναύτες είναι επιβαρυμένοι με ένα δύσκολο πρόγραμμα έρευνας, επισκευών και διαχείρισης, φυσικά περιορισμένοι μέσα σε μια αποστειρωμένη διαστημική κάψουλα, αποστερημένη από περιβαλλοντικά ερεθίσματα. Στο πλαίσιο αυτό, ο ελεύθερος χρόνος τους είναι τυπικά ενταγμένος στο καθημερινό πρόγραμμα με καθορισμένες δραστηριότητες που ενώ έχουν τη χαλάρωση σαν στόχο, δεν καταφέρνουν να αποσυμφορήσουν τη βεβαρημένη ρουτίνα. Παρόλα αυτά, μέσα από καταγραφές στα προσωπικά τους ημερολόγια, οι αστροναύτες δείχνουν ότι προσπαθούν να αυτοδιαχειριστούν τις αρνητικές συνέπειες της απομόνωσης επινοώντας δικές τους δραστηριότητες κοινωνικοποίησης, χαλάρωσης και κυρίως παιχνιδιού. Αναγνωρίζοντας την απουσία ενός κοινωνικο-ψυχολογικού ρυθμιστή στις καθημερινές συνθήκες διαβίωσης μιας διαστημικής αποστολής και γνωρίζοντας τη ζωτική σημασία του παιχνιδιού στη διαδικασία προσαρμογής του ανθρώπου σε νέο περιβάλλον, η επιστημονική αυτή εργασία παρουσιάζει: (1) μια νέα προσέγγιση στον εγκλιματισμό των αστροναυτών σε ακραίες συνθήκες διαβίωσης με την ονομασία "Προσαρμογή στη Μικροβαρύτητα μέσα από το Παιχνίδι"; και (2) τις βασικές κατευθύνσεις για τον λειτουργικό και χωρικό προγραμματισμό που θα υποστηρίζει το παιχνίδι μέσα σε ένα επανδρωμένο διαστημικό σκάφος, εκμεταλλευόμενος τις εγγενείς παιγνιώδεις ποιότητες ενός περιβάλλοντος χωρίς βαρύτητα. Στόχος είναι να δημιουργηθούν νέες χωρικές και κοινωνικές ευκαιρίες για τους αστροναύτες να επιταχύνουν τη διαδικασία προσαρμογής τους σε συνθήκες μικροβαρύτητας, ενεργοποιώντας σταδιακά την ικανότητα που είχαν σαν παιδιά να επεκτείνουν νοητά τα όρια του κόσμου που τους περιβάλλει μέσα στον κόσμο της φαντασίας που τους καθοδηγεί.

Ακολουθήστε το ΕΚΤ: