Συγγραφείς:

Εκδότης:

Επιστημονικό πεδίο:

Ημερομηνία:

2015 | 223 σελ.

URL:

ISBN:

Περίληψη:

Η μονογραφία έχει ως στόχο να προσφέρει μια συνολική εικόνα για την ιστορία και τον πολιτισμό των Αντών, ενός λαού σλαβικής καταγωγής με σχετικά σύντομη ιστορική παρουσία στην ταραχώδη εποχή της ύστερης Αρχαιότητας και του πρώιμου Μεσαίωνα. Το έργο έχει την ακόλουθη δομή: Εισαγωγή: Ερευνητικά δεδομένα και ιστοριογραφικές προσεγγίσεις. Πρώτο κεφάλαιο: Το ζήτημα των Venethi και οι πρώιμοι Σλάβοι. Δεύτερο Κεφάλαιο: Πρώιμη ιστορία και εθνογραφία των Αντών. Τρίτο Κεφάλαιο: Οι Άντες και το Βυζάντιο. Τέταρτο Κεφάλαιο: Ο πολιτισμός Penkovka. Η μελέτη ολοκληρώνεται με τα Συμπεράσματα, το Παράρτημα (οι αναφορές του τίτλου Αντικός), αγγλική Περίληψη, Βραχυγραφίες, Βιβλιογραφία, Ευρετήριο και Πίνακα Εικόνων. Η παρούσα μονογραφία, στηριζόμενη στα πορίσματα της έρευνας τόσο στον δυτικό κόσμο όσο και της Ανατολικής Ευρώπης, δεν αποσκοπεί στο να κάνει ευρύτερα γνωστό έναν πρώιμο σλαβικό λαό παραθέτοντας μόνο τα μέχρι τώρα ερευνητικά δεδομένα. Η μελέτη φιλοδοξεί να αναδείξει ποικίλες πτυχές της ιστορίας και του πολιτισμού των Αντών και να διαφωτίσει ακόμη περισσότερο μία σειρά ζητημάτων τα οποία έχουν καίρια σημασία για την κατανόηση του ιστορικού πλαισίου και των σχέσεων που οι Άντες ανέπτυξαν με τον περίγυρό τους. Τέτοια ζητήματα είναι η σύνδεση των Αντών (όπως γενικότερα των πρώιμων Σλάβων) με τον αρχαίο λαό των Venethi, το εύρος του αντικού χώρου εγκατάστασης και οι ιδιομορφίες της εσωτερικής τους οργάνωσης, λαμβάνοντας υπόψη τα πορίσματα και άλλων επιστημών, όπως της Αρχαιολογίας και της Εθνολογίας. Ακόμη, οι σχέσεις των Αντών με το Βυζάντιο εξετάζονται με έμφαση στην προστασία και αναδιοργάνωση του συνόρου στον Κάτω Δούναβη την εποχή του Ιουστινιανού και επιχειρείται διεξοδική προσέγγιση στη σημασία του τίτλου Αντικός που έφεραν οι βυζαντινοί αυτοκράτορες από το 533 έως το 612. Ζητήματα που θίγονται επίσης είναι η παρουσία των Αντών στον βυζαντινό στρατό, με κύριο σημείο αναφοράς τον στρατηγό Χιλβούδιο, και επιχειρείται μία νέα προσέγγιση για την εκτίμηση του εύρους των πρώιμων σλαβικών εγκαταστάσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις οδηγίες στο Στρατηγικόν του Μαυρικίου για τις τακτικές κινήσεις εναντίον των πρώιμων Σλάβων. Τέλος, στο πολιτισμικό σκέλος, πέρα από τη συνολική πραγμάτευση του πολιτισμού Πένκοβκα και των πιθανών έξωθεν επιδράσεων σε αυτόν, αναδεικνύονται οι πολιτισμικές επαφές των Αντών με το Βυζάντιο και παρατίθενται τα πλέον πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τις λεγόμενες ‘‘αντικές αρχαιότητες’’ αλλά και ευρήματα στον ελλαδικό χώρο που έχουν συνδεθεί με τους Άντες. Στη μονογραφία διατυπώνεται το συμπέρασμα ότι οι Άντες ήταν ένας σλαβικός λαός, συγγενικός των Σκλαβηνών και μαζί με αυτούς αποτελούσαν τους δύο κλάδους των πρώιμων Σλάβων. Συγκριτικά με τους Σκλαβηνούς, οι Άντες δέχθηκαν περισσότερες επιδράσεις από τους γερμανικούς ή τους νομαδικούς λαούς όπως προκύπτει από την πολιτική τους οργάνωση και τον υλικό πολιτισμό τους (η μεταλλοτεχνία του Πένκοβκα ήταν περισσότερο ανεπτυγμένη συγκριτικά  με τον Κόρτσακ-Πράγας και τον Κολότσιν). Το πρότυπο της κεντρικής εξουσίας υπήρχε στους Άντες μόνο κατά τον 4ο αιώνα. Για τον 6ο αιώνα, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ηγεμόνες (άρχοντες) των Αντών (επικεφαλής φυλετικών ομάδων, στις οποίες υπήρχε διακριτή κοινωνική ιεραρχία) είχαν μία ενδιάμεση θέση μεταξύ μονάρχη και φύλαρχου, ενώ στους Σκλαβηνούς διακρίνουμε μόνο το δεύτερο. Σε αυτό συνηγορούν οι γνώσεις μας για τη γενεαλογία κάποιων Αντών και, από αρχαιολογικής πλευράς, ο εντοπισμός των θησαυρών τύπου Μαρτίνοβκα και ο πιθανός ρόλος του οχυρού του Παστίρσκ ως διοικητικού κέντρου. 

Περιεχόμενα: