Άγγελος Γιαννακόπουλος, Η πρωτοβουλία αριστείας στα γερμανικά πανεπιστήμια: το πανεπιστημιακό όραμα του μέλλοντος μεταξύ παγκόσμιου ακαδημαϊκού ανταγωνισμού και Νέας Δημόσιας Διοίκησης, Επιστήμη και Κοινωνία: Επιθεώρηση Πολιτικής και Ηθικής Θεωρίας, 23|2009, 137-154


Το άρθρο αναλύει τον θεσμό αριστείας που εισήχθη το 2006 στην ανώτατη εκπαίδευση στη Γερμανία με γνώμονα τέσσερις κυρίως άξονες. Κατά πρώτον, περιγράφεται η γενικότερα προβληματική κατάσταση όσον αφορά δυνατότητες έρευνας που παρέχονται στους μεταδιδακτορικούς επιστήμονες οι οποίοι αποτελούν την πολυπληθέστερη ομάδα επιστημόνων που εργάζεται στα γερμανικά πανεπιστήμια. Ακολούθως, σημειώνεται πως τα κριτήρια αξιολόγησης της αριστείας καθ' εαυτής είναι όχι μόνον ρευστά αλλά έχουν να κάνουν πολύ περισσότερο με όρους που ελάχιστα συγγενεύουν με την εξέχουσα επιστημονική απόδοση. Διαπιστώνεται πως η αριστεία είναι περισσότερο προϋπόθεση και συγχρόνως αποτέλεσμα της κατοχής κοινωνυχού κεφαλαίου, παρά προϊόν αντικειμενικής κριτηριολογίας, τυποποιημένων διαβαθμίσεων και ποσοτικών σταθμίσεων. Κατά τρίτον, η πρωτοβουλία αριστείας στα γερμανιχά πανεπιστήμια καθιστά φανερό το γεγονός μιας σημαντικής στροφής στη γενικότερη εκπαιδευτική 'φιλοσοφία' που στοχεύει στην αντικατάσταση της παραδοσιακής ιδέας του πανεπιστημίου με τις επιταγές της Νέας Δημόσιας Διοίκησης, δηλαδή την οικονομική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας, την περιστολή των δαπανών λειτουργίας και διαχείρισης και την ορθολογικοποίηση της τρέχουσας λειτουργίας των ακαδημαϊκών θεσμών με γνώμονα τις αρχές οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων. Ενώ προκύπτουν έτσι σοβαρά ερωτήματα πάνω στο όραμα του πανεπιστημίου του μέλλοντος, το άρθρο αποτιμά, κατά τέταρτον, τις θεσμικές αλλαγές στο πανεπιστήμιο αριστείας της Konstanz, όπου επιβεβαιώνεται με τον καλύτερο τρόπο και σε όλα τα επίπεδα η προαναφερθείσα κριτική στον θεσμό.

Ακολουθήστε το ΕΚΤ: