Αιμίλιος Τσεκένης, ΑΠΟ ΤΙΣ «ΦΥΛΕΣ» ΣΤΗΝ «ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΟΤΗΤΑΣ». ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΠΟΣΑΧΑΡΙΑΣ ΑΦΡΙΚΗΣ, Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 132|2010, 67-98

Η έννοια της «φυλής» (tribe/tribu) και των «εθνοτοπίων» (ethnoscape) αντιπροσωπεύουν κατά κάποιο τρόπο δύο «εννοιολογικά (και, βεβαίως, χρονολογικά) άκρα». Το παρόν κείμενο κάνει κριτική ιστορική ανασκόπηση της χρήσης αυτών των εννοιών στο χώρο των αφρικανικών σπουδών. Το πρώτο μέρος εξετάζει τα επιστημολογικά και πολιτικά ζητήματα που γέννησε η χρήση της έννοιας της «φυλής». Εστιάζει στα ζητήματα που είναι εγγενή στην ίδια την έννοια τοποθετώντας την στα πολιτισμικά, πολιτικά και ιστορικά της συγκείμενα: δουλεμπόριο, δουλεία, αποικιοκρατία. Στο δεύτερο μέρος γίνεται μια κριτική αποτίμηση του παραδείγματος (paradigm) του «αφρικανικού συνόρου» (African frontier), της εναλλακτικής πρότασης του Igor Kopytoff στην προβληματική έννοια της φυλής και των παράγωγών της. Τέλος, το τρίτο μέρος προτείνει την εισαγωγή και χρήση σύγχρονων ανθρωπολογικών εννοιών («εθνοτοπία» – ethnoscapes –, «παραγωγή της τοπικότητας» – production of locality) που προέκυψαν από την εθνογραφία του σύγχρονου κόσμου για την κατανόηση των αφρικανικών κόσμων στην περίπτωση των προ-αποικιακών Grassfields (δυτικό Καμερούν).