Anthony KALDELLIS, The Social Scope of Roman Identity in Byzantium: An Evidence-Based Approach, Βυζαντινά Σύμμεικτα, 27|2017, 173-210


 Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΜΒΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΡΩΜΑΪΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ: ΜΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ ΓΡΑΠΤΩΝ ΠΗΓΩΝ Έχουν προταθεί προσφάτως αντίθετες ερμηνείες αναφορικά με την κοινή διαπίστωση ότι οι Βυζαντινοί «αυτοαποκαλούνται Ρωμαίοι». Σύμφωνα με μία άποψη, το Βυζάντιο ήταν ρωμαϊκό έθνος-κράτος, ενώ αντιθέτως έχει υποστηριχθεί επίσης ότι η ρωμαϊκή ταυτότητα ήταν αποκλειστικότητα μιας αριθμητικά περιορισμένης «ελίτ». Το παρόν άρθρο χαρτογραφεί για πρώτη φορά την κοινωνική εμβέλεια της ρωμαϊκής ταυτότητας, όπως προκύπτει από τις γραπτές πηγές: ποιούς εννοούσαν οι Βυζαντινοί και οι Άραβες συγγραφείς, όταν χρησιμοποιούσαν τον όρο «Ρωμαίοι»; Οι Ρωμαίοι ήταν ένα στενό κοινωνικό-οικονομικό στρώμα ή είχαν συνείδηση ότι αποτελούσαν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της αυτοκρατορίας; Από την ανάλυση των κειμένων προκύπτει ότι η ρωμαϊκή ταυτότητα δεν περιοριζόταν στην πολιτικοκοινωνική ελίτ της αυτοκρατορίας, αλλά αφορούσε σε όλα σχεδόν τα κοινωνικά στρώματα, τόσο στην Κωνσταντινούπολη όσο και στην επαρχία. Η αντίθετη ερμηνεία περί ελίτ βασίζεται σε παραπλανητικές σύγχρονες θεωρίες και όχι στις πρωτογενείς πηγές.

Follow EKT: