Eutychia PAPADOPOULOU, A propos de l᾽Istoria di Romania de Marin Sanudo Torsello, Βυζαντινά Σύμμεικτα, 10|1996, 195-233

  Ευτυχία Η. Παπαδοπούλου Γύρω από την Istoria di Romania του Marin Sanudo Torsello Αποκαθίσταται ο αρχικός τίτλος της ιταλικής μετάφρασης της Istoria, η οποία στην έκδοση Hopf φέρει τον τίτλο του εξωφύλλου του κώδικα του 18ου αιώνα που περιέχει το έργο. Εξετάζεται η αντίληψη του Marin Sanudo για το γεωγραφικό και το πολιτικό περιεχόμενο του όρου «Romania», με βάση πληροφορίες που περιέχονται στο σύνολο του συγγραφικού του έργου. Καταρτίζεται πίνακας των θεματικών ενοτήτων της Istoria και επισημαίνονται οι ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει η δομή της, ενώ με βάση χρονολογικές ενδείξεις, που περιέχονται σε ορισμένα χωρία του κειμένου, η σύνταξη της Istoria τοποθετείται στο διάστημα μεταξύ των ετών 1326 και 1343. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται οι απόψεις του Marin Sanudo για τις σχέσεις της δυτικής Ευρώπης και της Εκκλησίας της Ρώμης με το Βυζάντιο, κατά τις πρώτες δεκαετίες του 14ου αιώνα, όπως αυτές προκύπτουν από τον τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας της Istoria σχολιάζει τα γεγονότα του δεύτερου μισού του 13ου αιώνα. Χρονολογείται, τέλος, η ιταλική μετάφραση του λατινικού πρωτοτύπου της Istoria στην περίοδο μεταξύ των τελευταίων δεκαετιών του 15ου και του πρώτου μισού του 16ου αιώνα, με βάση τα περιεχόμενα του κώδικα που διασώζει το έργο και σε συσχετισμό με την έντονη ανησυχία που είχε προκαλέσει στη Βενετία την εποχή αυτή η σταδιακή απώλεια των κτήσεων της στη Ρωμανία από τους Οθωμανούς