Maria Luisa AGATI, Un manoscritto equivocato del copista santo Theophilos († 1548), Βυζαντινά Σύμμεικτα, 22|2012, 265-291

ΕΝΑ ΛΑΝΘΑΝΟΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΑ ΘΕΟΦΙΛΟΥ († 1548)Ἡ μελέτη ἐπικεντρώνεται στὴν ἐπανόρθωση τῆς - ἕως τώρα ἐσφαλμένης - ἀπόδοσης τῆς ἀντιγραφῆς τοῦ ἁγιορειτικοῦ κώδ. Κωνσταμονίτου 48 (Εὐχολόγιο τοῦ ἔτους 1545/6). Μὲ βάση τὸ κωδικογραφικό του σημείωμα, ποὺ εἶχε διαφύγει τῆς προσοχῆς τῶν ἐρευνητῶν, τὸ χειρόγραφο αὐτὸ πρέπει νὰ ἀποδοθεῖ ὄχι στὸν Κύριλλο τὸν Ναυπάκτιο, ἀλλὰ στὸν διάσημο γραφέα καὶ ὅσιο Θεοδόσιο-Θεόφιλο, ποὺ ἐργάσθηκε κυρίως στὴ Μ. Ἰβήρων μεταξὺ τοῦ 1513 καὶ 1548. Ἀπὸ τὸ πλούσιο κείμενο τοῦ Βίου του διατρέχουμε τὶς κυριότερες φάσεις τῆς ζωῆς του, λαμβάνοντας ὑπόψιν τὶς συμβολὲς τοῦ Λίνου Πολίτη καὶ τοῦ Κρίτωνα Χρυσοχοΐδη, σὲ μία προσπάθεια νὰ κατανοήσουμε ὀρθὰ τὸν κώδικα, τοῦ ὁποίου δίνεται μία ἀκριβὴς περιγραφή, καὶ ἀπὸ τὸν ὁποῖο δημοσιεύεται, μεταξὺ ἄλλων, καὶ ἕνα ἐνδιαφέρον αὐτοβιογραφικὸ σημείωμα τοῦ ὁσίου. Ὁ κώδικας θέτει διάφορα προβλήματα, ποὺ συζητοῦνται, ἐνῶ καθίσταται φανερὴ ἡ ἀνάγκη μιᾶς παλαιογραφικῆς ἐξέτασης τῆς γραφῆς τοῦ Θεόφιλου ὑπὸ τὸ φῶς νέων στοιχείων.